Vì sao động kinh trở thành căn bệnh thần kinh phổ biến thứ hai sau đột quỵ?

Động kinh là căn bệnh thần kinh phổ biến thứ hai sau đột quỵ

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), động kinh là bệnh lý thần kinh phổ biến thứ hai trên toàn cầu, chỉ đứng sau đột quỵ. Hiện nay, ước tính có hơn 50 triệu người trên thế giới đang sống chung với căn bệnh này, trong đó hơn 80% bệnh nhân nằm ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, bao gồm Việt Nam.

Tại Việt Nam, theo các nghiên cứu của ngành thần kinh học, tỷ lệ mắc bệnh động kinh chiếm khoảng 0,5 – 1% dân số, tương đương khoảng 500.000 – 1.000.000 người. Điều đáng nói là phần lớn người bệnh vẫn chưa được phát hiện hoặc điều trị đúng cách. Bệnh không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, mà còn tác động mạnh mẽ đến tâm lý, khả năng học tập, lao động và chất lượng cuộc sống của người mắc.

Tuy nhiên nhiều người vẫn còn hiểu lầm về căn bệnh này và nhận thức cộng đồng về bệnh động kinh vẫn còn hạn chế nên bệnh động kinh cần được quan tâm nhiều hơn.

Bệnh động kinh phổ biến hiện nay chỉ sau đột quỵ

Động kinh là gì và cơ chế gây bệnh ra sao?

Động kinh là tình trạng rối loạn hoạt động điện của não bộ khiến người bệnh xuất hiện các cơn co giật, mất ý thức hoặc hành vi bất thường. Những cơn động kinh có thể xuất hiện ngắn trong vài giây hoặc kéo dài nhiều phút, tùy theo mức độ và vùng não bị ảnh hưởng. Nguyên nhân gây động kinh rất đa dạng, trong đó có thể kể đến:

- Di chứng của đột quỵ, chấn thương sọ não, viêm màng não, u não;

- Bất thường bẩm sinh ở não;

- Yếu tố di truyền;

- Rối loạn chuyển hóa hoặc nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương.

Một điểm đáng chú ý là đột quỵ chính là nguyên nhân hàng đầu gây động kinh thứ phát ở người lớn tuổi. Nhiều bệnh nhân sau khi bị đột quỵ não có thể xuất hiện cơn động kinh trong vòng vài tháng đến vài năm sau đó. Chính vì vậy, hai căn bệnh này có mối liên hệ chặt chẽ và cùng tạo nên gánh nặng lớn cho ngành y tế.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh động kinh

Gánh nặng của bệnh động kinh đối với cộng đồng

Mặc dù không gây tử vong nhanh như đột quỵ, nhưng động kinh để lại hậu quả nghiêm trọng về tâm lý, xã hội và kinh tế. Nhiều trường hợp bị từ chối tuyển dụng hoặc không được lái xe do nguy cơ lên cơn đột ngột. 

Gánh nặng của bệnh động kinh không chỉ nằm ở người bệnh mà còn ảnh hưởng đến gia đình và xã hội. Mỗi cơn co giật có thể gây chấn thương, ngã, tai nạn hoặc đuối nước nếu xảy ra trong lúc đang làm việc hay sinh hoạt.

Bệnh động kinh không chỉ gây tổn hại sức khỏe thể chất, tinh thần cho người bệnh mà còn là gánh nặng đáng kể cho gia đình và cộng đồng. Nhiều người bệnh phải đối mặt với kỳ thị và định kiến xã hội, khiến họ khó tiếp cận việc làm, giáo dục hoặc hôn nhân. Tỷ lệ thất nghiệp, bỏ học và nghèo hóa ở người bệnh động kinh cao hơn hẳn so với dân số chung.

Về mặt kinh tế, chi phí điều trị, thuốc men, chăm sóc dài hạn và các hậu quả do tai nạn trong cơn động kinh (ngã, bỏng, chấn thương…) tạo ra gánh nặng tài chính đáng kể cho gia đình và hệ thống y tế. Ngoài ra, thiếu hiểu biết trong cộng đồng về sơ cứu và chăm sóc người bị động kinh khiến nhiều trường hợp bị xử trí sai, làm tăng nguy cơ biến chứng và tử vong.

Giảm gánh nặng của bệnh động kinh đòi hỏi sự chung tay của toàn xã hội từ việc nâng cao nhận thức cộng đồng, mở rộng tầm soát và điều trị sớm, đến việc xóa bỏ kỳ thị, tạo môi trường sống hòa nhập cho người bệnh. Khi cộng đồng hiểu đúng và hành động đúng, người mắc động kinh sẽ có cơ hội sống khỏe mạnh, an toàn và đóng góp tích cực cho xã hội.

Vẫn còn nhiều người hiểu sai và kỳ thị bệnh nhân động kinh

Chẩn đoán bệnh động kinh cần sớm, đúng và kiên trì

Chẩn đoán sớm bệnh động kinh có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc kiểm soát cơn co giật và hạn chế biến chứng lâu dài. Khi người bệnh xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ như co giật không rõ nguyên nhân, mất ý thức thoáng qua, rối loạn hành vi hoặc cảm giác lạ tái diễn, cần được thăm khám chuyên khoa thần kinh sớm.

Các bác sĩ sẽ khai thác kỹ tiền sử, kết hợp xét nghiệm và chụp điện não đồ (EEG), cộng hưởng từ (MRI) để xác định nguyên nhân và loại hình động kinh. Việc phát hiện sớm giúp lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp, nâng cao hiệu quả kiểm soát bệnh, cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm gánh nặng cho gia đình, xã hội.

LIÊN HỆ ĐIỀU TRỊ BỆNH ĐỘNG KINH AN TOÀN VÀ HIỆU QUẢ TẠI ĐÂY

Lối sống và chế độ dinh dưỡng hỗ trợ phòng và giảm cơn động kinh

Một lối sống lành mạnh và chế độ ăn uống khoa học đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh động kinh, dưới đây là một số lời khuyên hữu ích dành cho bệnh nhân động kinh: 

- Ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng và thức khuya;

- Không sử dụng rượu, bia, thuốc lá, chất kích thích;

- Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, thiền để cải thiện lưu thông máu và giảm stress;

- Duy trì chế độ ăn giàu omega-3, vitamin B6, magiê giúp hỗ trợ hoạt động của hệ thần kinh;

- Trong một số trường hợp, chế độ ăn ketogenic (ít carb, nhiều chất béo tốt) cũng được áp dụng giúp giảm tần suất cơn co giật, đặc biệt ở trẻ em.

Ngoài ra, gia đình và người thân cần được hướng dẫn cách sơ cứu khi bệnh nhân lên cơn động kinh, như đặt nằm nghiêng, nới lỏng quần áo, không nhét vật vào miệng, và giữ an toàn tránh chấn thương.

Lối sống lành mạnh giúp phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả bệnh động kinh

Điều trị bệnh động kinh

Có nhiều phương pháp điều trị bệnh động kinh hiện nay như dùng thuốc chống động kinh (AEDs). Có hơn 20 loại thuốc khác nhau được sử dụng, như valproate, carbamazepine, lamotrigine, levetiracetam… Bác sĩ sẽ lựa chọn loại thuốc phù hợp tùy theo thể bệnh, độ tuổi, giới tính và tình trạng sức khỏe của người bệnh. Việc dùng thuốc cần đều đặn, đúng liều, không tự ý ngừng hoặc thay đổi thuốc để tránh làm bệnh nặng thêm.

Trong trường hợp thuốc không mang lại hiệu quả, các phương pháp điều trị khác sẽ được xem xét. Một trong số đó là phẫu thuật cắt bỏ vùng não gây ra cơn động kinh, đặc biệt hữu ích ở bệnh nhân có ổ động kinh khu trú. Ngoài ra, phương pháp kích thích dây thần kinh phế vị (VNS) hoặc kích thích não sâu (DBS) cũng được áp dụng giúp giảm tần suất cơn co giật ở một số trường hợp khó điều trị.

Bên cạnh y học hiện đại, nhiều nghiên cứu cho thấy chế độ ăn ketogenic giàu chất béo, ít carbohydrate có thể giúp kiểm soát cơn động kinh, đặc biệt ở trẻ em kháng thuốc. Phương pháp này cần được theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ dinh dưỡng để đảm bảo an toàn và hiệu quả. 

Kết hợp Đông – Tây y trong điều trị bệnh động kinh

Nhiều nghiên cứu tại Việt Nam cho thấy, việc kết hợp điều trị bệnh động kinh Tây y với Đông y giúp bệnh nhân động kinh cải thiện sức khỏe tổng thể, giảm căng thẳng thần kinh và kiểm soát tốt hơn các cơn co giật. Một số bài thuốc Đông y có tác dụng an thần, dưỡng não, bổ khí huyết như Thiên ma câu đằng ẩm, Toan táo nhân thang, Long nhãn, Táo nhân, Bạch truật… có thể được sử dụng hỗ trợ theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Kết hợp Đông Tây y trong điều trị bệnh động kinh

Nâng cao nhận thức cộng đồng – chìa khóa để giảm gánh nặng bệnh động kinh

Một trong những rào cản lớn nhất đối với người bệnh động kinh hiện nay là sự kỳ thị và hiểu lầm. Không ít người vẫn cho rằng động kinh là “bệnh điên”, “khó chữa” hoặc do yếu tố tâm linh, khiến người bệnh ngại tiếp xúc, giấu bệnh, không đến cơ sở y tế điều trị. Do đó, truyền thông và giáo dục sức khỏe cộng đồng đóng vai trò đặc biệt quan trọng. 

Sự tham gia của ngành y tế, các tổ chức xã hội, trường học, cơ quan, doanh nghiệp và truyền thông sẽ góp phần xóa bỏ rào cản tâm lý, giúp người bệnh động kinh được hòa nhập và sống khỏe mạnh hơn.

Động kinh là bệnh lý thần kinh phổ biến thứ hai chỉ sau đột quỵ, với hàng triệu người Việt Nam đang chịu ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm, điều trị đúng và duy trì lối sống lành mạnh, phần lớn bệnh nhân có thể kiểm soát tốt bệnh và sống bình thường như mọi người.

Đã đến lúc cộng đồng cần nhìn nhận đúng đắn hơn về bệnh động kinh không phải là một “căn bệnh đáng sợ”, mà là một vấn đề sức khỏe cần được quan tâm, thấu hiểu và hỗ trợ.

ĐÔNG Y TRỊNH GIA CHUYÊN ĐIỀU TRỊ BỆNH CO GIẬT ĐỘNG KINH BẰNG PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ GIA TRUYỀN

Kế thừa và phát huy trên cơ sở điều trị thực tiễn từ nhiều bệnh nhân, qua nhiều năm. Chúng tôi ngày càng hoàn thiện bài thuốc gia truyền điều trị bệnh động kinh ở người lớn và động kinh ở trẻ em. Hiện nay có tỷ lệ khỏi bệnh trên 95%.

Để biết chi tiết vui lòng liên hệ ngay để được tư vấn:

0378 041 262 lang y Bùi Thị Hạnh: Khu Đồng Mát, phường Tân An, Thị Xã Quảng Yên, Tỉnh Quảng Ninh.

0913 82 60 68 Trịnh Thế Anh: Số nhà 10/1/2 A đường 26, Phường Linh Đông, Thủ Đức, Thành Phố Hồ Chí Minh

TÂM SỰ CỦA GIA ĐÌNH CÓ CON ĐIỀU TRỊ KHỎI BỆNH ĐỘNG KINH BẰNG ĐÔNG Y TRỊNH GIA