Các rối loạn cử động liên quan đến giấc ngủ của người bệnh động kinh

Biểu hiện của bệnh động kinh khi ngủ

Nhiều nhà khoa học đã thừa nhận rằng giấc ngủ và cơn động kinh có mối liên quan với nhau. Cơn co giật chỉ xuất hiện hoặc xuất hiện chủ yếu ở giai đoạn giấc ngủ không có vận động nhãn cầu nhanh NREM, ít khi xuất hiện ở giấc ngủ có vận động nhãn cầu nhanh REM.

Theo thống kê, số lượng bệnh nhân bị động kinh khi ngủ dao động từ 7,5% đến 45%. Trong đó, cơn động kinh thuỳ trán thường xuất hiện nhiều hơn trong giấc ngủ và co giật thuỳ thái dương thường thấy trong giai đoạn thức tỉnh hơn.

Biểu hiện lâm sàng của cơn động kinh thuỳ trán trong giấc ngủ thường bao gồm trương lực cơ hoặc vận động. Do đó, các cơn co giật này dễ được bệnh nhân và gia đình ghi nhận hơn so với các cơn co giật cục bộ phức tạp bắt nguồn từ thuỳ thái dương. Các cơn co giật phức tạp cục bộ – khởi phát cục bộ và làm suy giảm sự tỉnh thức – là một dạng co giật nổi trội trong động kinh thuỳ thái dương.

Đặc điểm cơn co giật do bệnh động kinh khi ngủ: 

Thường xảy ra vào ban đêm hoặc lúc mới chợp mắt, trong các giai đoạn ngủ sâu với các biểu hiện như: 

- Tay chân giật rung liên hồi hoặc co cứng đột ngột

- Toàn thân có thể vặn vẹo, rung giật mạnh, khó kiểm soát.

- Có thể kèm theo nghiến răng, sùi bọt mép hoặc phát ra tiếng kêu bất thường.

- Cơn co giật thường kéo dài từ vài chục giây đến vài phút. Sau cơn, bệnh nhân có thể mệt mỏi, đau đầu, ngủ li bì.

Co giật trong lúc ngủ có thể dẫn đến ngạt thở, chấn thương do té ngã trên giường, hoặc rối loạn nhịp tim. Đặc biệt, nhiều trường hợp bệnh nhân và gia đình không nhận ra tình trạng này vì cơn động kinh xảy ra khi mọi người đang ngủ, dẫn đến chẩn đoán chậm trễ.

Bệnh động kinh có thể xảy ra các cơn co giật trong giấc ngủ

Rối loạn trương lực cơ (co cứng cơ) hoặc vận động do bệnh động kinh

Rối loạn trương lực cơ (co cứng cơ) hoặc vận động trong giấc ngủ là một biểu hiện thường gặp ở bệnh nhân động kinh, đặc biệt trong các cơn động kinh về đêm. Khi lên cơn, người bệnh có thể xuất hiện các cử động bất thường như co cứng tay chân, gồng cứng toàn thân hoặc giật cơ từng cơn.

Những biểu hiện này thường xảy ra đột ngột, kéo dài vài giây đến vài phút và có thể làm gián đoạn giấc ngủ, gây mệt mỏi vào ban ngày. Việc chẩn đoán sớm và điều trị đúng cách giúp kiểm soát tốt các triệu chứng và hạn chế biến chứng lâu dài. Biểu hiện loạn trương lực cơ thường biểu hiện khởi phát về đêm. 

Các biểu hiện khác của bệnh động kinh khi ngủ

Ngoài các cơn co giật, bệnh động kinh khi ngủ còn có thể gây ra nhiều biểu hiện khác như nói mơ, la hét, khóc trong khi ngủ, đi lại hoặc thực hiện các hành vi vô thức (như bật dậy, cử động tay chân mạnh) mà người bệnh không nhớ gì khi tỉnh dậy. Một số trường hợp còn xuất hiện rối loạn nhịp thở, tim đập nhanh hoặc thức giấc đột ngột với cảm giác hoảng sợ. Những triệu chứng này dễ bị nhầm với rối loạn giấc ngủ thông thường, khiến việc chẩn đoán bệnh trở nên khó khăn hơn.

Ngoài cơn co giật, bệnh nhân còn nhiều triệu chứng khác do động kinh khi ngủ

Tại sao lại xảy ra động kinh khi ngủ?

Các cơn co giật của bệnh động kinh thường bị ảnh hưởng khá nặng nề bởi đồng hồ sinh học của cơ thể. Khi chúng ta đi ngủ, chúng ta đi từ trạng thái thức sang trạng thái nghỉ ngơi. Nhưng trong lúc ngủ, não vẫn hoạt động và thay đổi trạng thái hoạt động, gọi là các giai đoạn của giấc ngủ. Người ta cho rằng sự thay đổi này ảnh hưởng tới não bộ của những người mắc bệnh động kinh. Một vài cơn co giật xảy ra chủ yếu ở một giai đoạn nào đó của giấc ngủ.

Các nhà khoa học tin rằng động kinh khi ngủ được kích hoạt bởi các thay đổi xung điện trong não khi chuyển sang các giai đoạn khác nhau của giấc ngủ và thay đổi từ trạng thái ngủ sang trạng thái thức. Ví dụ, khi thức, sóng não của chúng ta duy trì ở mức cân bằng, nhưng khi ngủ lại có sự thay đổi đáng kể trong sóng điện não. Chúng ta đi ngủ và đi vào chu kì giấc ngủ từ lúc ru ngủ, chuyển sang giai đoạn ngủ nông rồi tới ngủ sâu, sau đó tiến tới giai đoạn giấc ngủ sâu mắt chuyển động nhanh (giấc ngủ REM) và chu kì này lặp lại 3 – 4 lần mỗi đêm và có sự thay đổi đáng kể của sóng điện não trong các giai đoạn giấc ngủ.

LIÊN HỆ ĐIỀU TRỊ BỆNH ĐỘNG KINH AN TOÀN VÀ HIỆU QUẢ TẠI ĐÂY

Các giai đoạn của giấc ngủ

Giấc ngủ được chia thành 5 giai đoạn: giai đoạn giấc ngủ không có mắt chuyển động nhanh (Non REM sleep) gồm giai đoạn 1 tới giai đoạn 4, và giai đoạn giấc ngủ mắt chuyển động nhanh (REM sleep).

Các cơn động kinh khi ngủ có vẻ như không bao giờ xảy ra trong giai đoạn giấc ngủ mắt chuyển động nhanh, nhưng có thể xảy ra ở bất kì lúc trong chu kì giấc ngủ, thường gặp trong giai đoạn giấc ngủ nông (giai đoạn 1 và 2). Động kinh khi ngủ cũng có thể xảy ra khi thức giấc hay giật mình giữa đêm.

Điều này có nghĩa là có nhiều khung thời gian xảy ra các cơn động kinh lúc ngủ như:

- Trong 1 – 2h đầu sau khi đi ngủ (động kinh khi ngủ sớm)

- 1 – 2h giờ sau khi thức dậy (động kinh vào sáng sớm)

- Trong vòng 1h hoặc hơn sau khi thức giấc

Động kinh khi ngủ còn có thể xảy ra khi ngủ trưa và không chỉ giới hạn vào ban đêm.

Việc chẩn đoán sớm bệnh động kinh khi ngủ giúp người bệnh có chất lượng cuộc sống tốt hơn

Các rối loạn cử động liên quan đến giấc ngủ của người bệnh động kinh

– Co cơ hoặc giật cơ lúc ngủ hoặc giật mình lúc ngủ là một biểu hiện sinh lý bình thường xuất hiện lúc chuyển tiếp từ trạng thái thức tỉnh sang trạng thái ngủ, thường đi kèm với hiện tượng cảm giác, bao gồm cảm giác bị rơi. Trái ngược với cơn giật rung cơ, co cơ khởi phát lúc ngủ chỉ khu trú lúc bắt đầu giấc ngủ.

– Nghiến răng biểu hiện nghiến răng một cách định hình tương tự như cử động hàm theo nhịp trong động kinh, có thể gây mòn răng quá mức, nhưng điều này không xảy ra ở động kinh.

– Rối loạn cử động theo nhịp, cũng được biết đến như đập đầu hoặc lắc người, có thể biểu hiện trong bất kỳ giai đoạn nào của giấc ngủ. Rối loạn này biểu hiện đa dạng, bao gồm đập đầu đều đặn khi bệnh nhân nằm sấp hoặc lắc thân mình tới lui khi đang nằm nghiêng trên cánh tay và đầu gối.

Rối loạn cử động theo nhịp có thể xuất hiện ở bất kể mọi lứa tuổi, nhưng thông thường gặp ở trẻ em nhiều hơn so với người lớn và có liên quan đến thiểu năng trí tuệ. Co giật cục bộ phức tạp khởi phát từ thuỳ trán, có thể có các hành vi tương tự, nhưng lắc thân mình xảy ra hai bên cơ thể thì đặc trưng cho rối loạn cử động theo nhịp hơn. 

Động kinh khi ngủ có nguy hiểm?

Động kinh khi ngủ có nguy hiểm không là câu hỏi mà nhiều người bệnh và gia đình quan tâm. Mặc dù không phải tất cả các trường hợp đều nghiêm trọng, động kinh lúc ngủ có thể gây ra nhiều rủi ro nếu không được kiểm soát. Dưới đây là những nguy cơ tiềm ẩn mà người bệnh cần lưu ý:

-  Rối loạn giấc ngủ kéo dài: Các cơn động kinh khi ngủ lặp đi lặp lại có thể làm gián đoạn giấc ngủ, dẫn đến mệt mỏi mãn tính, giảm hiệu suất làm việc và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Thiếu ngủ kéo dài cũng làm tăng nguy cơ các bệnh lý khác như cao huyết áp hoặc trầm cảm.

- Chấn thương: Trong một số trường hợp, người bệnh có thể ngã hoặc va chạm trong lúc co giật, đặc biệt nếu ngủ một mình. Điều này làm tăng nguy cơ chấn thương đầu, gãy xương hoặc các tổn thương khác, đặc biệt ở trẻ em hoặc người cao tuổi.

- Suy giảm trí nhớ và khả năng học tập: Các cơn động kinh khi ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng đến trí nhớ ngắn hạn, khả năng tập trung, và hiệu quả học tập hoặc làm việc. Điều này đặc biệt đáng lo ngại ở trẻ em, khi não bộ đang trong giai đoạn phát triển.

- Hội chứng SUDEP (đột tử do động kinh): Mặc dù hiếm gặp, SUDEP là một biến chứng nghiêm trọng ở những trường hợp động kinh khi ngủ không được kiểm soát, đặc biệt khi các cơn xảy ra thường xuyên và không được điều trị. Nguy cơ này tuy thấp nhưng cần được lưu ý ở những bệnh nhân có cơn động kinh nặng.

- Tác động tâm lý: Việc không được chẩn đoán hoặc điều trị kịp thời có thể dẫn đến lo âu, trầm cảm hoặc cảm giác bị cô lập, đặc biệt ở trẻ em và thanh thiếu niên. Sự kỳ thị từ xã hội hoặc cảm giác xấu hổ về bệnh cũng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tâm lý.

Vì những rủi ro này, việc phát hiện và điều trị sớm động kinh khi ngủ là rất quan trọng để giảm thiểu tác động tiêu cực đến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh.

ĐÔNG Y TRỊNH GIA CHUYÊN ĐIỀU TRỊ BỆNH CO GIẬT ĐỘNG KINH BẰNG PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ GIA TRUYỀN

Kế thừa và phát huy trên cơ sở điều trị thực tiễn từ nhiều bệnh nhân, qua nhiều năm. Chúng tôi ngày càng hoàn thiện bài thuốc gia truyền điều trị bệnh động kinh ở người lớn và động kinh ở trẻ em. Hiện nay có tỷ lệ khỏi bệnh trên 95%.

Để biết chi tiết vui lòng liên hệ ngay để được tư vấn:

0378 041 262 lang y Bùi Thị Hạnh: Khu Đồng Mát, phường Tân An, Thị Xã Quảng Yên, Tỉnh Quảng Ninh.

0913 82 60 68 Trịnh Thế Anh: Số nhà 10/1/2 A đường 26, Phường Linh Đông, Thủ Đức, Thành Phố Hồ Chí Minh

TÂM SỰ CỦA GIA ĐÌNH CÓ CON ĐIỀU TRỊ KHỎI BỆNH ĐỘNG KINH BẰNG ĐÔNG Y TRỊNH GIA