Bệnh nhân suy thận có thể uống ngũ cốc được không?

Theo ước tính, bệnh suy thận ở Việt Nam ngày càng có xu hướng gia tăng, có khoảng hơn 5 triệu người bị suy thận với hơn 8.000 ca mắc mới mỗi năm. Nếu như chỉ tính riêng người bệnh suy thận ở giai đoạn cuối cần lọc máu có khoảng 800.000 người, đây là một con số không hề nhỏ.

Thế nào là bệnh suy thận?

Suy thận là hiện tượng thận bị suy giảm chức năng do nhiều nguyên nhân gây ra. Bệnh được chia làm 2 loại dựa theo thời gian mắc bao gồm suy thận cấp và suy thận mạn. Việc nhận biết sớm những dấu hiệu suy thận sẽ giúp việc điều trị sau này dễ dàng hơn.

Trường hợp mắc suy thận cấp sẽ xuất hiện chỉ khoảng vài ngày đến vài tuần và có thể khỏi bệnh hoặc khỏi một phần chức năng của thận sau khi được chữa trị đúng phương pháp.

Suy thận mạn tính là quá trình diễn tiến không khôi phục chức năng của thận. Việc áp dụng các biện pháp chữa trị chỉ giúp làm chậm quá trình tiến triển của bệnh và hạn chế biến chứng. Khi thận bị suy giảm chức năng lên đến 90%, bệnh nhân suy thận cần được chữa trị bằng cách chạy thận nhân tạo hay thẩm phân phúc mạc và có thể ghép thận nếu cần.

Đa phần những loại bệnh thận sẽ gây ra tác động đến các nephron - đơn vị cấu trúc của thận. Việc tác động này làm cho thận không còn khả năng đào thải các chất thải và nước ra bên ngoài. Nếu không được chữa trị kịp thời, thận sẽ ngưng hoạt động toàn bộ. Việc thận bị mất chức năng rất nguy hiểm và có thể gây ra tử vong.

Suy thận là bệnh lý nguy hiểm và khá phổ biến hiện nay

Nguyên nhân gây bệnh suy thận

Ngày nay, các nhà khoa học đã tìm ra các nguyên nhân gây bệnh suy thận. Có thể do thiếu máu dẫn đến thận khiến suy giảm chức năng hoạt động hoặc do có bệnh nền trong cơ thể và cuối cùng là do viêm nhiễm thận do nước tiểu. Dưới đây là các nguyên nhân hay gặp gây bệnh suy thận:

-  Suy thận do thiếu lưu lượng máu cung cấp đến thận: có thể người bệnh bị mất máu do nguyên nhân chấn thương, do nhiễm trùng hay do tác nhân thiếu máu dẫn đến thận khiến suy giảm chức năng hoạt động.

-  Suy thận do các bệnh lý nền liên quan đến viêm thận hay đường tiết niệu: người bệnh tăng huyết áp hay đái tháo đường mức độ nặng có thể gây suy thận mãn tính, người mắc bệnh về viêm cơ quan trong thận như viêm cầu thận hoặc viêm ống thận kéo dài, các tổn thương ở thận do quá trình điều trị dùng thuốc kéo dài,…

-  Các nguyên nhân khác như: hội chứng HELLP, các biến chứng trong thời kỳ mang thai, sản giật hay tiền sản giật cũng có thể là nguyên nhân gây suy thận.

Các dấu hiệu cảnh báo bệnh suy thận

Sau đây là một vài dấu hiệu cảnh báo bệnh suy thận. Mọi người hãy cùng tham khảo để cảnh giác với sức khỏe bản: 

-  Cơ thể mệt mỏi: Thận tạo ra hormone được gọi là Erythropoietin, giúp thông báo cho cơ thể tạo ra các tế bào hồng cầu vận chuyển oxy. Khi thận bị suy yếu, thận ít tạo ra hormone Erythropoietin, dẫn đến các tế bào hồng cầu vận chuyển oxy ít hơn, tình trạng này gọi là thiếu máu do suy thận, do đó, các cơ và đầu óc của bạn dễ mệt mỏi hơn.

-  Da hay khô và ngứa ngáy: Đây cũng được xem là một trong những dấu hiệu điển hình của bệnh suy thận, nguyên nhân do thận bị suy yếu làm quá trình thanh lọc và thải độc của thận bị suy giảm hơn so với người bình thường. Do đó, tình trạng ngứa ngáy và khô da thường xuyên xảy ra.

-  Phù: Cơ thể dễ bị phù ở chân, mặt, cổ chân, bàn chân,…

Một số dấu hiệu cảnh báo bệnh suy thận thường gặp nhưng dễ bị bỏ qua

-  Dấu hiệu thay đổi tiểu tiện như hay tiểu nhiều vào ban đêm, nước tiểu có bọt, nước tiểu có máu, tiểu nhiều hơn/ít hơn so với bình thường, cảm thấy đau tức hay khó khăn khi đi tiểu,…

-  Xuất hiện hiện tượng hơi thở từ mũi và miệng có mùi hôi mặc dù không mắc các bệnh lý về răng miệng.

- Tình trạng đau lưng diễn ra thường xuyên hơn.

-  Mất các cảm giác thèm ăn, cơ thể nhanh chóng sụt cân, xanh xao và suy nhược.

Người bị suy thận có uống ngũ cốc được không??

Người bệnh suy thận nên ăn với chế độ dinh dưỡng đặc biệt: Giảm lượng thức ăn giàu protein và phốt pho cùng với việc hạn chế lượng canxi, natri và kali.

Người bệnh suy thận có thể ăn các loại thực phẩm giàu tinh bột, do đó bạn có thể uống ngũ cốc. Tuy nhiên, bạn nên lưu ý và không nên chọn các loại ngũ cốc có hàm lượng phốt pho và kali cao, nằm trong danh sách thực phẩm người bệnh thận nên hạn chế sử dụng. Vì vậy, để đạt được hiệu quả điều trị, bạn nên tham khảo ý kiến và sự tư vấn từ các bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

Bệnh nhân suy thận nên lựa chọn loại ngũ cốc phù hợp với sức khỏe

Một số loại hạt ngũ cốc bổ thận, tốt cho sức khoẻ nên ăn thường xuyên

Hạt dẻ: Theo y học hiện đại, hạt dẻ có hàm lượng chất xơ cao giúp làm giảm nguy cơ táo bón và các biến chứng đường ruột như viêm niêm mạc ruột. Hạt dẻ rất giàu vitamin và nhiều loại khoáng chất vi lượng như: canxi, sắt, magiê, phốtpho, mangan, đồng, selen, kẽm. Ngoài ra, hạt dẻ còn là một nguồn kali tốt cho tim mạch, hình thành tế bào máu và ổn định chức năng thần kinh, tăng cường hệ thống miễn dịch.

Theo Đông y, hạt dẻ vị ngọt tính ôn, vào tỳ, vị, tác dụng bổ tỳ kiện vị, bổ thận cứng gân, trị bệnh đau lưng mỏi gối, bán thân bất toại, đi tiểu nhiều do thận hư gây ra. Người Trung Quốc gọi hạt dẻ là “quả của thận”.

Hạt óc chó: Hạt hồ đào (hạt óc chó) bỏ vỏ cứng bên ngoài lấy nhân bên trong, tên thuốc là hồ đào nhục. Trong Đông y, hồ đào nhục có vị ngọt, béo, tính ấm, vào các kinh phế, can, thận. Điều trị thận khí hư. Gần đây có tài liệu cho rằng nhân của quả hồ đào có tác dụng điều hòa mỡ máu, tốt cho tim mạch.

Mè đen: Hạt vừng đen hay còn gọi là mè đen rất giàu lecithin, protein, vitamin E và nhiều loại khoáng chất. Thường xuyên ăn hạt mè đen sẽ tốt cho gan và thận.

Hạt bí: Hạt bí ngô không chỉ giàu protein mà còn chứa amphetalamin - loại axit amin thiết yếu cho cơ thể con người, là một chất hóa học giao tiếp với não và tế bào thần kinh. Hạt bí ngô có tác dụng tốt cho thận, làm no lâu, cải thiện trí nhớ và sự nhanh nhẹn về tinh thần, giảm trầm cảm.

Hạt hạnh nhân: Hạnh nhân tác dụng duy trì làn da khỏe mạnh, chứa amygdalin, dầu béo, protein và các axit amin tự do khác nhau. Chúng ta có thể ăn hạnh nhân để bổ sung các chất dinh dưỡng cho thận.

Đậu phộng: Lạc là cây lấy dầu giàu đạm, từ xa xưa được mệnh danh là quả trường sinh. Trong cuốn “Bản thảo cương mục” có ghi, lạc tác dụng bổ tì và dạ dày, bổ phổi, giải đờm, dưỡng khí, thông họng, giảm ngứa, thích hợp cho những người tì hư, thiếu cân, chán ăn, mệt mỏi và ho khan ít đờm.

Các loại thực phẩm người suy thận nên sử dụng

- Giảm bớt lượng đạm trong khẩu phần ăn: Khi suy thận nặng, người bệnh thường biếng ăn, ăn không ngon hay bị buồn nôn nhất là khi ăn thịt cá. Vì vậy cần uống thêm 1-2 ly sữa/ngày để đảm bảo đủ nhu cầu chất đạm. Đạm có nhiều trong thịt, cá, trứng, sữa, đậu đỗ, gạo…

- Đảm bảo khẩu phần ăn cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho người bệnh.

- Nhu cầu nước: Người bệnh suy thận nên hạn chế uống nước, liều lượng nước phụ thuộc vào tình trạng, mức độ của bệnh. Nếu suy thận nhẹ, lượng nước tiểu bình thường, không phù thì uống nước theo nhu cầu khát.

Cần tránh xa các loại thực phẩm có hại cho thận

Các loại thực phẩm người suy thận nên kiêng

-  Hạn chế sử dụng muối trong chế độ ăn: Người bệnh suy thận nên hạn chế muối và mì chính, chỉ nên sử dụng 2-4g muối/ngày. Tránh sử dụng các loại thực phẩm muối chua hay đồ hộp.

- Hạn chế sử dụng các sản phẩm có chứa kali: Kali là một muối khoáng có nhiều trong các loại thực phẩm, đặc biệt có nhiều trong rau và trái cây (nhất là các loại rau lá và trái cây khô). Nhu cầu kali: 2-4g/ngày tùy theo mức độ suy thận.

- Không nên sử dụng các chất kích thích như  cà phê, đồ uống có gas.

- Tuyệt đối không sử dụng rượu bia và hút thuốc lá.

- Tránh ăn đồ cứng, đồ nướng, thực phẩm có vị cay, mặn, nhiều dầu mỡ.

Tóm lại, ngoài một chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp cung cấp các chất dinh dưỡng giá trị cho người bệnh suy thận. Bên cạnh đó, người bệnh cần xây dựng một lối sống lành mạnh, kết hợp tập luyện thể dục thể thao hợp lý. Hãy nhờ đến sự tư vấn từ các bác sĩ hay chuyên gia dinh dưỡng khi bạn có câu hỏi hay thắc mắc.

ĐIỀU TRỊ SUY THẬN HIỆU QUẢ BẰNG ĐÔNG Y TRỊNH GIA

LH: Miền Nam: Số nhà 10/1/2A đường 26, Phường Linh Đông, Thủ Đức, Thành Phố Hồ Chí Minh

Hotline: 0913 82 60 68