Bệnh hoang tưởng ở người già là bệnh gì?

Bệnh hoang tưởng ở người già là một bệnh lý rối loạn tâm thần. Người bệnh có các ý tưởng sai lầm và không phù hợp với thực tế. Các ý tưởng này hoàn toàn do bệnh nhân tự nghĩ ra. Tuy nhiên, với bệnh nhân chúng là đúng và không thể phê phán được.

Thật không may, bệnh hoang tưởng ở người già là một tình trạng khá phổ biến, đặc biệt là ở những người từ 60 tuổi trở lên. Người ta ước tính rằng, có đến 23% số người già gặp phải các vấn đề liên quan đến rối loạn tâm thần, trong đó có bệnh hoang tưởng.

Khi bệnh hoang tưởng ở người già xảy ra, bệnh nhân sẽ thường có những cách phản ứng khác nhau với các hoang tưởng mà họ gặp phải. Đôi lúc, những cách phản ứng này có thể gây hại cho chính bản thân họ hoặc với những người xung quanh. Vì thế, cần phải phát hiện sớm bệnh hoang tưởng ở người già để có những cách xử lý sớm và thích hợp.

Nguyên nhân nào dẫn tới bệnh hoang tưởng ở người già

- Do gan thận bị suy yếu, khối u não không làm được chức năng vốn có, bị trúng độc, hoặc bị rối loạn tâm lý hoặc do thay đổi một số loại thuốc chữa bệnh, bị bệnh tim mạch, bị bệnh nhiễm trùng hoặc bị chấn thương. 

- Đối tượng nghiện bia rượu và các chất kích thích.

- Những người già cô độc không tiếp xúc với thế giới xung quanh.

- Những người già bị rối loạn tâm lý hoặc mắc các chứng bệnh liên quan đến não bộ.

- Người thay đổi nhiều loại thuốc điều trị, mắc bệnh tim mạch hoặc bị chấn thương,... 

Bệnh hoang tưởng ở người già có biểu hiện như thế nào?

Hầu hết các bệnh nhân mắc bệnh hoang tưởng ở người cao tuổi hay trẻ tuổi đều mắc phải chứng dễ dàng nhận biết chính là lo lắng quá độ, căng thẳng tiêu cực thái quá.

Những trường hợp mắc hoang tưởng nặng, lo lắng thái quá thường sing ra ảo giác, người bệnh thường có những suy nghĩ tiêu cực hóa làm ảnh hưởng nặng nề đến tâm lí , hệ thống thần kinh trung ương. Chẳng hạn nếu người cao tuổi trong nhà bạn có biểu hiện hay hoài nghi,lo lắng quá độ và thường có phát biểu suy diễn tiêu cực khác thường. Hãy đưa họ đến có sỡ y tế để được kiểm tra về tâm lí.

Trong trường hợp người cao tuổi có các biểu hiện dưới đây, tình trạng hoang tưởng người già có thể đã biến biến nặng cụ thể:

- Xử lí tình huống một cách thận trọng quá mức, lo lắng và kích động cực kì, khác hẳn với những thời gian trước đây.

- Có biểu hiện và lời nói cho thấy cảm giác mọi người xung quanh đang muốn chèn ép, áp lực họ hay cảm thấy bản than bị đối xử bất công dù không có lí do gì.

- Nhìn thấy ảo giác và trò chuyện hay tương tác với đối tượng trong ảo giác dó như người, động vật… dù thực tế hoàn toàn không có bất cứ thứ gì như vậy.

- Thường có cảm giác người nói chuyện sau lưng mình nhưng thực tế hoàn toàn không có

Tổng quan, ở mỗi bệnh nhân mắc hoang tưởng là người cao tuổi sẽ có các biểu hiện ở mức độ khác nhau, không ai giống ai nên việc đo lường không cần quá chính xác.

Sự cô đơn cũng là một trong những nguyên nhân gây ra hoang tưởng ở người già

Để có thể kiểm soát được tình trạng bệnh haong tưởng ở người già, người thân cần đưa họ đến cơ sỡ y tế gần nhất để kiểm tra trong thời gian sớm nhất.

Người già mắc bệnh hoang tưởng còn kèm theo các triệu chứng như đau nữa đầu, hay mê sảng, mộng mị trong giấc ngủ, trí nhớ bị giảm sút nghiêm trọng, thị lực ngày càng suy yếu, rối loạn giấc ngủ, không muốn ăn uống, trò chuyện với ai…

Khi ở giai đoạn nặng hơn, người già mắc bệnh hoang tưởng còn rơi vào trình trạng rối loạn hành vi, mất kiểm soát hành động, khép nép, ít giao tiếp hay trò chuyện một mình, tưởng tượng mông lung…

LIÊN HỆ ĐIỀU TRỊ BỆNH HOANG TƯỞNG AN TOÀN VÀ HIỆU QUẢ TẠI ĐÂY

Những hành vi bất thường ở người già mắc bệnh hoang tưởng

Bệnh hoang tưởng ở người già không phải là căn bệnh hiếm gặp, mà ngược lại nó ngày càng trở nên phổ biến trong cuộc sống. Bệnh có những biểu hiện cụ thể như sau:

- Hay đi lang thang, lạc đường, đi để tìm hiểu chung quanh, lục lọi đồ vật phòng này sang phòng khác, hoặc đi vì bực mình, không diễn tả truyền đạt được ý muốn.

- Hay gây gổ, dễ kích động, lo lắng: Người bệnh gây gổ khi được cho uống thuốc, ăn cơm hay yêu cầu đi tắm. Họ cũng hay nổi cáu, la hét mọi người. Ngược lại, có lúc bệnh nhân tỏ ra rất dễ thương, nghe lời.

- Người bệnh bị ảo mộng, suy giảm trí nhớ, thị lực, thường xuyên mê sảng và đau nửa đầu. Ngoài ra, người bệnh còn chán ăn, mất ngủ, sinh hoạt thất thường…

- Có những hoang tưởng như nhận diện nhầm người nhà, bạn bè, hay nghi ngờ, tin rằng mọi người nói về mình hay lấy trộm đồ vật tuỳ thân; nghe âm thanh và nhìn thấy sự vật không có thực. Họ ít ngủ ban đêm, vì sợ bóng tối, cảm thấy đói bụng, mót tiểu tiện, buồn rầu, hay ngủ ngày quá nhiều.

Biện pháp chăm sóc bệnh hoang tưởng của người già

- Về chế độ ăn uống: Có nhiều người già mắc chứng hoang tưởng lo sợ bị người khác hãm hại mình nên không chịu ăn uống, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Do đó, nên bằng mọi cách nịnh, khuyên nhủ họ ăn uống đầy đủ, đúng bữa, tránh bỏ bữa để bảo đảm sức khỏe.

- Về sinh hoạt hàng ngày: Nên khuyến khích bệnh nhân sinh hoạt  theo chế độ khoa học, tránh thức khuya quá nhiều hoặc ngủ nhiều vào ban ngày dễ mất ngủ vào ban đêm.

- Thuốc men: Cất dược phẩm trong tủ khoá kỹ, tốt nhất nên trực tiếp giúp người bệnh uống thuốc cho đúng giờ, đúng phân lượng. Với bệnh nhân không chịu uống thuốc, nên nghiền thuốc nhỏ, pha lẫn với chút thức ăn, nước trái cây, dỗ dành như dỗ trẻ em thì người già mới chịu uống.

Đặc biệt lưu ý khi có bệnh hoang tưởng của người già thì con cháu nên thường xuyên trò chuyện, gần gũi thay vì xa lánh, để người già cô đơn, vì như vậy sẽ khiến bệnh tình của họ diễn biến xấu hơn.

Nên chia sẻ với những người xung quanh về bệnh hoang tưởng của người già ở cha/mẹ, ông/bà của mình để nhận được sự cảm thông và giúp đỡ khi cần thiết. 

Cần nhẹ nhàng thông cảm, vỗ về người già mắc bệnh hoang tưởng họ cảm thấy được yêu thương thay vì tỏ thái độ hằn học, khó chịu.

Để tránh người già bị hoang tưởng đi lang thang: Nên trông chừng họ vì bệnh hoang tưởng của người già khiến bệnh nhân bỏ đi ra ngoài, rất dễ xảy ra tai nạn đáng tiếc. Nếu không có thể chăm sóc 24/24 bạn nên cho bệnh nhân mang vòng có tên, địa chỉ nhờ hàng xóm để ý dùm nếu họ đi ra khỏi nhà.

Nên hiểu tâm lý người già để có cách chăm sóc hợp lý

Biện pháp phát hiện và điều trị bệnh hoang tưởng ở người cao tuổi

Cách tốt nhất để chuẩn đoán người cao tuổi bị bệnh hoang tưởng là gặp trực tiếp và cùng trò chuyện với họ để họ tự bộc lộ, biểu hiện ra.

Cách để người cao tuổi khi mắc bệnh được ổn định chính là làm cho họ nhận thức được chứng bệnh mà mình đang mắc phải.

Khi người cao tuổi bị bệnh hoang tưởng cần ăn uống điều độ và ngủ đủ giấc. Đặc biệt, không được uống rượu, bia, hút thuốc và sử dụng những chất kích thích khác ( các chất này có ảnh hưởng không tốt đến tình trạng bệnh)

Cần phải có một kế hoạch sinh hoạt lành mạnh cho cuộc sống như ăn uống đầy đủ chất, luyện tập thể dục thể thao và thường xuyên tham gia các hoạt động giao lưu ngoại khóa, sống vui vẻ bên những người thân…Sẽ là cách tốt nhất để người cao tuổi đẩy lùi căn bệnh này.

Liệu pháp tinh thần rất quan trọng đối với người già mắc bệnh hoang tưởng

Một số loại thuốc tây chữa bệnh hoang tưởng phổ biến ở người cao tuổi

Thuốc: Một số thuốc chống trầm cảm có thể hữu ích trong điều trị. Ví dụ như thuốc ức chế tái hấp thu serotonin (SSRIs) như fluoxetine (Prozac), fluvoxamine (Luvox) và paroxetin (Paxil) và thuốc chống trầm cảm ba vòng như clomipramine (Anafranil) và imipramine (Tofranil). Bác sĩ có thể kê toa thuốc khác nếu có tình trạng xấu về tâm lý hoặc thể chất.

Một số lưu ý khi dùng thuốc tây chữa bệnh hoang tưởng:

Phải dùng đúng liều: Trong thời gian ổn định, người bệnh có thể học tập làm việc như người bình thường. Tùy giai đoạn mà thầy thuốc sẽ cho liều khác nhau.

Tránh nhầm lẫn bệnh dẫn tới dùng nhầm thuốc: người hoang tưởng có thể có triệu chứng âm tính với tư duy nghèo nàn, ý chí suy đồi mất hứng thú, vô cảm, mất động lực, gọi chung là suy giảm năng lượng tâm thần nên cần phải được khám để tư vấn dùng thuốc hợp lý.

Tác dụng phụ không mong muốn do thuốc tây y điều trị bệnh hoang tưởng

Gây mất tập trung, giảm nhanh nhẹn, buồn ngủ, ngủ lơ mơ: tất cả thuốc tâm thần phân liệt đều có tác dụng không mong muốn này, đặc biệt nhóm thuốc có cấu trúc dẫn chất phenothiazin chứa nhóm chức histaminergic (như clopromazin) thì càng nặng. Khi dùng thuốc, không được lái tàu xe, vận hành máy móc, làm việc trên cao, làm các việc mạo hiểm vì dễ gây ra tai nạn.

Chẳng hạn như Olanzapin gây hạ huyết áp tư thế đứng, tăng triglycerid huyết, tăng trọng. Clozapin làm giảm bạch cầu hạt, gây chết người.

Một số người già mắc hoang tưởng thường có tâm lý bất ổn, sử dụng thuốc lâu ngày tạo ra các tác dụng phụ… Chính vì vậy, một số thảo dược đông y chữa hoang tưởng có tác dụng an thần, điều hòa thần kinh và giảm dấu hiệu hoang tưởng được khuyên áp dụng hàng ngày để điều trị bệnh hoang tưởng ở người già. Trong đó phải kể đến như hoan bì hợp, hạt sen, hoa cúc La Mã, câu đằng,…

Bệnh hoang tưởng ở người già là một hội chứng về tâm lí, tâm thần đòi hỏi phải kết hợp nhiều pương pháp điều trị mới có thể cải thiện tốt nhất và nhanh nhất tình trạng sức khỏe.

CÁCH CHỮA KHỎI BỆNH BẰNG ĐÔNG Y GIA TRUYỀN TRỊNH GIA CHÚNG TÔI