Rối loạn nhân cách hoang tưởng là bệnh gì?

Rối loạn nhân cách hoang tưởng là loại rối loạn nhân cách lập dị trong đó người bệnh thường xuyên có những suy nghĩ sai lệch về một vấn đề. Các dấu hiệu khác của tình trạng này bao gồm miễn cưỡng giao tiếp với người khác, luôn thù hận, có ý nghĩ “hạ thấp” hoặc “đe dọa” ngay cả trong những lời góp ý hoặc hành động đơn giản.

Những người bị rối loạn nhân cách hoang tưởng thường nhanh chóng cảm thấy giận dữ và thù hằn với người đối diện.

Rối loạn nhân cách hoang tưởng khiến người bệnh có cái nhìn sai lệch về nhiều vấn đề

Rối loạn nhân cách hoang tưởng có thể trở thành ảo tưởng khi các ý nghĩ phi lý trở nên quá cứng nhắc mà không ai có thể thuyết phục được họ. Người mắc rối loạn hoang tưởng thường bị ảnh hưởng về suy nghĩ. Họ vẫn làm việc và hoạt động hàng ngày, nhưng cuộc sống thường hạn chế và cô lập.

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh rối loạn nhân cách hoang tưởng là gì?

- Lo ngại mọi người có các hành động bí mật;

- Nghi ngờ lời hứa hẹn, sự trung thành hay sự tin cậy của người khác. Người bệnh thường tin rằng mọi người đang lợi dụng hoặc lừa dối mình;

- Miễn cưỡng khi tâm sự với người khác hoặc tiết lộ thông tin cá nhân do sợ rằng thông tin đó sẽ được han để chống lại mình;

- Nhạy cảm và luôn nhận lấy những nhận xét tiêu cực về mình;

- Không có khả năng để làm việc cùng với những người khác;

- Đọc những ý nghĩa ẩn trong những nhận xét vô hại hay có vẻ giản dị;

- Nóng tính, dễ tấn công người khác, thường hay giận dữ và trả đũa nhanh chóng;

- Có những nghi ngờ không rõ lý do, chẳng hạn như vợ chồng hoặc người yêu không chung thủy;

- Thường lạnh lùng và có khoảng cách trong các mối quan hệ, thường hay kiểm soát và ghen tị;

Có rất nhiều dấu hiệu điển hình để nhận biết chứng rối loạn nhân cách hoang tưởng

Nguyên nhân nào gây ra bệnh rối loạn nhân cách hoang tưởng?

Nguyên nhân chính xác gây ra bệnh rối loạn nhân cách hoang tưởng vẫn chưa rõ ràng. Tuy nhiên, bệnh có thể liên quan đến việc kết hợp các yếu tố sinh học và tâm lý.

Rối loạn nhân cách hoang tưởng phổ biến hơn ở những ai có người han mắc tâm thần phân liệt. Chấn thương thể chất hay tình cảm cũng có thể là một yếu tố gây bệnh.

Những ai thường mắc bệnh rối loạn nhân cách hoang tưởng?

Rối loạn nhân cách thể hoang tưởng là tình trạng khá phổ biến và có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, bệnh thường tác động đến nữ giới nhiều hơn nam. Bạn có thể kiểm soát bệnh này bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.

CÁCH CHỮA KHỎI BỆNH BẰNG ĐÔNG Y GIA TRUYỀN TRỊNH GIA CHÚNG TÔI

5 loại rối loạn nhân cách hoang tưởng thường gặp nhất

Rối loạn nhân cách phân liệt

Rối loạn nhân cách phân liệt được đặc trưng bởi một hình thái lan tỏa của sự tách rời và không quan tâm trong các mối quan hệ xã hội và một phạm vi giới hạn của cảm xúc trong mối quan hệ giữa các cá nhân. Chẩn đoán theo tiêu chuẩn lâm sàng. Điều trị bằng liệu pháp nhận thức-hành vi. Trong rối loạn nhân cách phân liệt, khả năng liên kết với người khác một cách ý nghĩa là rất hạn chế.

Khoảng 3,1 đến 4,9% dân số chung được ước tính có rối loạn nhân cách phân liệt. Rối loạn này có thể phổ biến hơn ở những người có tiền sử gia đình mắc bệnh tâm thần phân liệt hoặc rối loạn nhân cách loại phân liệt.

Rối loạn nhân cách ranh giới

Rối loạn nhân cách ranh giới được đặc trưng bởi một hình thái toàn thể về sự không ổn định và quá nhạy cảm trong các mối quan hệ giữa các cá nhân, sự mất ổn định về hình ảnh của bản thân, sự dao động tâm trạng quá lớn và xung động. Chẩn đoán theo tiêu chuẩn lâm sàng. Điều trị bằng liệu pháp tâm lý và hóa dược.

Bệnh nhân có rối loạn nhân cách ranh giới ít chịu đựng được sự cô đơn; họ cố gắng một cách mãnh liệt để tránh bị bỏ rơi và tạo ra các cuộc khủng hoảng, chẳng hạn như thực hiện các cử chỉ tự sát theo cách khuyến khích việc cứu giúp và được chăm sóc bởi người khác.

Rối loạn nhân cách ái kỷ

Rối loạn nhân cách ái kỷ được đặc trưng bởi một hình thái phổ biến của sự tự cao, nhu cầu phải được nịnh nọt, và thiếu sự đồng cảm. Chẩn đoán theo tiêu chuẩn lâm sàng. 

Rối loạn nhân cách ái kỷ thường xuất hiện phổ biến 

Bởi vì bệnh nhân có rối loạn nhân cách ái kỷ rất khó kiểm soát lòng tự trọng, họ cần được ca ngợi và liên kết với những người hoặc tổ chức đặc biệt; họ cũng có xu hướng đánh giá thấp người khác để họ có thể duy trì một cảm giác ở vị thế cao hơn. Ước tính tỷ lệ mắc bệnh suốt đời của rối loạn nhân cách ái kỷ rất khác nhau, bệnh phổ biến hơn ở nam giới hơn nữ giới.

Rối loạn nhân cách chống đối xã hội

Rối loạn nhân cách chống đối xã hội được đặc trưng bởi một hình thái của việc không quan tâm đến hậu quả và quyền lợi của người khác. Chẩn đoán theo tiêu chuẩn lâm sàng. Điều trị có thể bao gồm điều trị nhận thức hành vi, thuốc an thần kinh và thuốc chống trầm cảm.

Người có rối loạn nhân cách chống đối xã hội có hành động trái pháp luật, lừa dối, bóc lột, liều lĩnh vì lợi ích hoặc sự thích thú cá nhân và không hối hận; họ có thể làm như sau:

- Bào chữa hoặc hợp lý hóa hành vi của họ (ví dụ, suy nghĩ rằng kẻ thua cuộc xứng đáng bị như vậy, bảo vệ vị trí số một của bản thân)

- Đổ lỗi cho nạn nhân là ngu xuẩn hay bất lực

- Thờ ơ với những ảnh hưởng có hại và mang tính bóc lột trong hành động của họ đối với người khác

Đối với chứng rối loạn nhân cách chống đối xã hội phổ biến ở nam giới hơn phụ nữ (6:1), và có yếu tố di truyền cao. Tỷ lệ giảm theo độ tuổi, cho thấy theo thời gian bệnh nhân có thể học hỏi thêm cách giúp thay đổi hành vi không thích nghi của họ.

Rối loạn nhân cách né tránh

Rối loạn nhân cách né tránh được đặc trưng bởi việc né tránh các tình huống xã hội hoặc tương tác có nguy cơ bị từ chối, phê bình, hoặc bị làm bẽ mặt. Chẩn đoán theo tiêu chuẩn lâm sàng. Điều trị bằng liệu pháp tâm lý, thuốc giải lo âu và thuốc chống trầm cảm.

Những người có rối loạn nhân cách né tránh có những cảm giác mạnh mẽ về sự không thích hợp và đối phó một cách không thích nghi bằng cách né tránh những tình huống mà họ có thể bị đánh giá một cách tiêu cực.

Những phương pháp nào dùng để điều trị bệnh rối loạn nhân cách hoang tưởng?

Việc điều trị bệnh sẽ rất khó khăn vì người bệnh thường nghi ngờ bác sĩ. Nếu chấp nhận điều trị, các phương pháp về giao tiếp và thuốc thường có hiệu quả, bao gồm:

- Tâm lý (một hình thức tư vấn): điều trị có thể sẽ tập trung vào việc tăng cường kỹ năng đối phó, cũng như cải thiện tương tác xã hội, giao tiếp và lòng tự trọng;

Thuốc nói chung không phải là phương pháp chính để điều trị rối loạn nhân cách hoang tưởng. Tuy nhiên, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc chống lo âu, trầm cảm, loạn thần, nếu bạn bị cực đoan hoặc có một số vấn đề tâm lý liên quan, chẳng hạn như lo âu hay trầm cảm.

Nếu chấp nhận điều trị, bạn có thể duy trì công việc và các mối quan hệ lành mạnh. Tuy nhiên, bạn phải tiếp tục điều trị suốt đời vì không có cách nào chữa trị hoàn toàn bệnh. Các triệu chứng của rối loạn nhân cách hoang tưởng sẽ vẫn còn nhưng bạn có thể quản lý bằng cách chăm sóc và hỗ trợ từ người thân.

Những người mắc bệnh nếu không chữa trị sẽ có cuộc sống cô độc vì rối loạn nhân cách hoang tưởng cản trở khả năng làm việc hoặc duy trì các mối quan hệ xã hội.

Tư vấn tâm lý là phương án thường dùng trong điều trị hoang tưởng

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh rối loạn nhân cách hoang tưởng?

Bác sĩ thường chẩn đoán bệnh dựa trên những đánh giá về thể chất và tâm lý bằng cách kiểm tra bệnh sử tâm thần, xét nghiệm vật lý. Mặc dù không có xét nghiệm cụ thể chẩn đoán rối loạn nhân cách hoang tưởng, các bác sĩ sẽ sử dụng các xét nghiệm chẩn đoán khác nhau để loại trừ các bệnh lý gây ra triệu chứng.

Nếu không tìm ra nguyên nhân, bạn cần đi khám bác sĩ tâm lý để đánh giá rối loạn nhân cách, xem xét thời gian và mức độ nghiêm trọng các triệu chứng.

Các bác sĩ tâm thần sẽ đánh giá sức khỏe toàn diện bằng cách hỏi về thời thơ ấu, trường học, nơi làm việc và các mối quan hệ. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu bạn phản ứng với một tình huống tưởng tượng, điều này giúp đánh giá cách bạn phản ứng với các tình huống nhất định, từ đó, xây dựng kế hoạch điều trị.

Điều trị bệnh hoang tưởng bằng phương pháp y học cổ truyền

Từ xa xưa, người Việt Nam ta đã biết sử dụng các thảo dược quý để chữa và điều trị bệnh qua những kinh nghiệm quý báu. Hiện nay, bằng những nghiên cứu khoa học người ta đã chứng minh sự kết hợp từ các thảo dược quý như Phục thần, Hợp hoan bì, Ngũ vị tử, Bạch truật, đan sâm… chứa những chất có tác dụng lên hệ thần kinh, điều trị bệnh hoang tưởng, ảo giác, rối loạn lo âu vừa an toàn và không lo lắng bị tác dụng phụ, và không gây ảnh hưởng đến dạ dày.

CÁCH CHỮA KHỎI BỆNH BẰNG ĐÔNG Y GIA TRUYỀN TRỊNH GIA CHÚNG TÔI