Căn cứ khoa học về tính di truyền và lây lan của bệnh tâm thần

Bệnh tâm thần có lây không?

Không chỉ hiện nay mà từ xưa, thường người ta có định kiến xa lánh những người mắc bệnh tâm thần. Họ thường cho rằng không nên gần những người bị tâm thần vì sợ lây, sợ nguy hiểm đến bản thân.

Tuy nhiên, khoa học đã khẳng định bệnh tâm thần không lây lan qua tiếp xúc cũng như qua các sinh hoạt gia đình thường ngày như ăn uống, học tập, làm việc chung... Bệnh cũng không lây lan qua côn trùng chích như muỗi đốt,...

Nhưng vì hiện tại đã mới ghi nhận có một triệu chứng tâm thần có thể lan từ người bệnh sang người lành, hay còn gọi là hiện tượng Folie a deux. Việc này có thể được giải thích thông qua các cơ chế của hoang tưởng. Hoang tưởng nói đơn giản là một niềm tin sai lầm.

Và chính niềm tin sai lầm khiến cho người bệnh giống như sống trong một thế giới khác, với những sự việc cũng như chuẩn mực cũng sai lầm theo. Và khi chung sống với một người hoang tưởng, giả thiết được đưa ra rằng não bộ chúng ta sẽ “thích nghi” dần với chính niềm tin sai lầm này.

Một điều cần chú ý rằng, việc điều trị hoang tưởng của người lành bị lây bệnh sẽ khó hơn người bệnh ban đầu rất nhiều. Tuy nhiên, việc này cũng không phải dễ xảy ra, thứ nhất chỉ thường gặp với triệu chứng hoang tưởng, bên cạnh đó, thường thì người lành mà có thể bị lây bệnh vốn dĩ đã có sẵn những yếu tố nguy cơ như bị tâm thần yếu.

Bệnh tâm thần không có tính lây lan

Bệnh tâm thần có di truyền không?

Như đã trình bày, bệnh tâm thần không phải là một bệnh lây nhiễm, không lây qua tiếp xúc cũng như sinh hoạt hằng ngày. Nhưng bệnh tâm thần có yếu tố di truyền.

Vì tâm thần là một bệnh của hệ thần kinh, não bộ, do đó càng có liên quan tới yếu tố di truyền. Tuy nhiên, yếu tố di truyền này cũng chỉ là một nguy cơ, không phải tất cả các trường hợp mắc bệnh tâm thần đều di truyền cho con em mình.

Mặc dù đã tiến hành nhiều cuộc nghiên cứu nhưng các nhà khoa học vẫn chưa thể có đủ bằng chứng để khẳng định yếu tố di truyền quyết định sự phát sinh bệnh tâm thần. Vấn đề di truyền sẽ có những ảnh hưởng nhất định đến một số bệnh tâm thần nhưng không phải là tuyệt đối.

Theo các thống kê, nếu cha hoặc mẹ bị bệnh tâm thần thì trẻ sinh ra có nguy mắc bệnh với tỉ lệ 16,4%; nếu cả cha và mẹ bị bệnh thì tỉ lệ này là 68,1%; anh, chị, em ruột của bệnh nhân tâm thần có nguy cơ mắc bệnh với tỉ lệ 14,3%.

Bệnh tâm thần có yếu tố di truyền

Có không ít các trường hợp, bệnh phát sinh trong một thành viên của gia đình mà không thấy trong những thành viên khác, hay có trường hợp cả cha mẹ đều có bệnh nhưng con cháu lại khỏe mạnh bình thường.

Tuy nhiên vẫn có thể kết luận được rằng, bệnh tâm thần là sự tác động tương hỗ giữa các yếu tố môi trường và yếu tố gia đình, có nghĩa là khi các yếu tố môi trường không thuận lợi sẽ thúc đẩy các yếu tố di truyền tiềm ẩn làm cho bệnh tâm thần khởi phát.

TƯ VẤN ĐIỀU TRỊ BỆNH TÂM THẦN, HOANG TƯỞNG

0378 041 262

(Lang y Bùi Thị Hạnh: Khu Đồng Mát, Phường Tân An, Thị Xã Quảng Yên, Tỉnh Quảng Ninh)

0913 82 60 68

(10/1/2A đường số 26, Khu phố 7, Phường Linh Đông, Quận Thủ Đức, tp. HCM)