Sự thật về những người dễ mắc bệnh hoang tưởng

Những đối tượng dễ mắc bệnh hoang tưởng

Hoang tưởng được định nghĩa là những suy nghĩ sai lầm, không phù hợp với thực tế khách quan nhưng người bệnh cho là hoàn toàn chính xác, không thể giải thích hoặc phê phán được. Nói một cách tổng quát, hoang tưởng có thể hiểu là một niềm tin với 3 cái “không” : không có cơ sở, không thực tế và không thể giải thích được.

Cả đàn ông lẫn phụ nữ nói chung đều có nguy cơ như nhau đối với hoang tưởng. Do vậy, yếu tố giới tính thông thường không phải là một yếu tố đáng tin cậy để sàng lọc những ai thường hay bị hoang tưởng, ngoại trừ nam giới có khuynh hướng phát triển hoang tưởng bị hại và hoang tưởng ghen tuông nhiều hơn nữ giới trong khi nữ giới thường có hoang tưởng được yêu nhiều hơn nam giới.

Cả nam và nữ đều có nguy cơ mắc bệnh hoang tưởng như nhau

Đáng tiếc là cũng như nhiều rối loạn tâm thần khác, nguyên nhân chính xác của rối loạn hoang tưởng vẫn chưa được hiểu một cách đầy đủ, chi tiết và chính xác. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu về lĩnh vực này đã nhìn vào vai trò của các yếu tố di truyền, yếu tố sinh học, yếu tố môi trường và yếu tố tâm lý và đưa ra những nhận định sau:

- Yếu tố di truyền: Sự rối loạn hoang tưởng thường xảy ra phổ biến hơn ở những người mà có thành viên trong gia đình mắc chứng rối loạn hoang tưởng hoặc tâm thần phân liệt. Điều này cho thấy có thể có một yếu tố di truyền nào đó liên quan. Người ta tin rằng, cũng như các rối loạn tâm thần khác, xu hướng phát triển rối loạn hoang tưởng có thể được di truyền từ cha mẹ sang con của họ. 

- Yếu tố sinh học: Các nhà nghiên cứu đang nghiên cứu sự bất thường của một số vùng của não có thể có liên quan đến sự phát triển của rối loạn hoang tưởng. Những bất thường trong chức năng của các vùng não kiểm soát nhận thức và tư duy có thể liên quan đến sự hình thành các triệu chứng của hoang tưởng.

Bên cạnh đó, các yếu tố sinh học khác như độc thân hay đã kết hôn, có việc làm hay đang thất nghiệp, góa vợ hay góa chồng đều ít nhiều liên quan tới việc có thể có hay không có hoang tưởng. Tuổi khởi phát trung bình của hoang tưởng là 40 tuổi và dao động từ 18 – 90 tuổi. 

- Yếu tố môi trường/Yếu tố tâm lý: Đã có rất nhiều bằng chứng cho thấy rối loạn hoang tưởng bị kích thích bởi stress. Lạm dụng rượu, bia, ma túy và các chất kích thích khác cũng có thể góp phần vào tình trạng này. 

Ngoài ra, xét theo yếu tố môi trường/yếu tố tâm lý thì còn có một nguy cơ lớn cho người bệnh dễ phát triển chứng rối loạn hoang tưởng là có một người thân trong gia đình (người này chỉ cần ở chung, ở kề cạnh, người thường xuyên chăm sóc nếu bệnh nhân là người lớn tuổi; có thể có hoặc không có huyết thống với người bệnh) đã được chẩn đoán tâm thần phân liệt, rối loạn khí sắc hoặc hoang tưởng.

Những người có tiền sử gia đình mắc bệnh tâm thần sẽ có nguy cơ cao hơn

Vậy qua những yếu tố liên quan kể trên, những đối tượng dễ bị hoang tưởng hơn gồm có:

- Những người có tiền sử gia đình có hoang tưởng hoặc tâm thần phân liệt

- Những người có tổn thương thực thể ở não, chấn thương đầu nghiêm trọng

- Những người gặp áp lực trong cuộc sống (áp lực từ việc học tập, từ việc làm, từ các mối quan hệ trong xã hội)

- Những người lạm dụng bia rượu hoặc chất kích thích

- Những người sống kề cận với người được chẩn đoán tâm thần phân liệt, rối loạn khí sắc hoặc hoang tưởng

TƯ VẤN ĐIỀU TRỊ BỆNH TÂM THẦN, HOANG TƯỞNG

01678.041.262

0913.826.068