5 giác quan và 5 kiểu ảo giác tương ứng

Khác với suy nghĩ thông thường rằng ảo giác chỉ là "nhìn thấy cái gì đó không thực", hiện tượng này lại rất đa dạng. "Con người có 5 giác quan thì cũng có 5 kiểu ảo giác tương ứng: ảo thính (ảo thanh), ảo thị, ảo khứu, ảo vị, ảo giác xúc giác. Ngoài ra còn có ảo giác bản thể (ảo giác nội tạng)"

Một ví dụ điển hình là một nữ giáo viên 25 tuổi, liên tục bị quấy rầy bởi các âm thanh, ban đầu là tiếng ồn ào như họp chợ, sau đó là một giọng nữ liên tục chê bai, bình phẩm mọi việc làm của cô, khuyên cô cách sống, cách làm người.

Cô nhiều lần tìm cách lấy bông bịt tai, chửi rủa giọng nữ đó nhưng không hết. Đến khi được đưa đi điều trị ở Bệnh viện Tâm thần TP HCM, các âm thanh khó chịu mới tan dần. "Cô gái gặp ảo thanh, ban đầu là ảo thanh thô sơ (tiếng ồn ào), sau đó là ảo thanh bình phẩm".

Người bị ảo giác luôn tưởng tượng ra những thứ không có thật

Mọi lời khuyên đều vô hiệu

Mỗi loại ảo giác gây ra những biểu hiện khác nhau trên cơ thể bệnh nhân. Ảo thanh khiến bệnh nhân nghe rõ ràng bên tai hoặc từ trong đầu những lời khen, chê, dọa nạt, bình phẩm... có thể chi phối cảm xúc và hành vi bệnh nhân, thường gặp trong tâm thần phân liệt, loạn thần triệu chứng.

Ảo thị khiến bệnh nhân trông thấy các vệt sáng, con người, hình ảnh sinh động... với kích thước lớn hoặc nhỏ hơn thực tại, hay gặp trong loạn thần cấp, loạn thần do nhiễm khuẩn, do nhiễm độc rượu.

Ảo vị và ảo khứu ít gặp hơn 2 loại trên, thường gặp trong động kinh thùy thái dương, làm bệnh nhân ngửi hoặc nếm thấy mùi, vị khó chịu. Ảo giác xúc giác có thể là cảm giác nóng bỏng ngoài da, bị dây quấn, châm chích... hay gặp trong tâm thần phân liệt, hoang tưởng nghi bệnh, loạn thần do nhiễm độc, loạn thần triệu chứng.

Riêng ảo giác bản thể khiến bệnh nhân cảm thấy cơ thể thay đổi hoàn toàn hay thay đổi một phần nào đó trong người, ví dụ như ruột gan bị rỗng hay phình to, có vật lạ trong nội tạng. Tuy nhiên, ảo giác bản thể vẫn gặp nhiều nhất trong các trường hợp: có cảm giác bị sờ mó, cưỡng hiếp, thậm chí đạt được khoái cảm.

Với các triệu chứng nêu trên, ảo giác có thể được phát hiện khi người bệnh hay than vãn họ nhìn thấy, ngửi thấy, nếm thấy những điều không có thật, với những cảm giác kỳ lạ trên da thịt, trong nội tạng. Người gặp ảo thanh thì hay bịt tai, lắng nghe, nói một mình (trả lời ảo thanh)…

Ảo giác có thể sai khiến con người làm những việc không tưởng

Ảo giác được định nghĩa là cảm giác, tri giác như thật về một sự vật, một hiện tượng không tồn tại trong thế giới khách quan, hay còn gọi là "tri giác không có đối tượng".

Đây là một triệu chứng loạn thần, xuất hiện và mất đi không phụ thuộc vào ý muốn của bệnh nhân. Bởi đó là một triệu chứng loạn thần nên không có cách nào giúp bệnh nhân hay người nhà tự làm ảo giác mất đi được, ảo giác chỉ mất đi khi bệnh nhân được can thiệp đúng cách

TƯ VẤN ĐIỀU TRỊ BỆNH TÂM THẦN, HOANG TƯỞNG

01678.041.262

0913.826.068